کاربرد پمپ بنزین در خودرو

پمپ بنزین ( Fuel Pump ) یکی از قطعات کلیدی سیستم سوخت‌ رسانی خودرو است که وظیفه‌ی تأمین و انتقال سوخت از باک به موتور را بر عهده دارد. این قطعه سوخت را با فشار مناسب به انژکتورها یا کاربراتور می‌رساند تا احتراق در موتور به‌ درستی انجام شود.

انواع پمپ بنزین

مکانیکی: بیشتر در خودروهای قدیمی با کاربراتور استفاده می‌شد و به کمک حرکت میل‌لنگ یا میل بادامک عمل می‌کرد.
برقی: در خودروهای انژکتوری مدرن به کار می‌رود و معمولاً داخل باک قرار دارد تا از گرم شدن بیش ‌از حد و ایجاد بخار بنزین جلوگیری کند.

بخش های پمپ بنزین

پمپ بنزین خودرو از چندین بخش مختلف تشکیل شده که هرکدام وظیفه خاصی در فرآیند انتقال سوخت بر عهده دارند. در ادامه، قسمت‌های اصلی پمپ بنزین را معرفی می‌کنیم:

۱. موتور الکتریکی
قلب پمپ بنزین که وظیفه تأمین نیروی لازم برای پمپاژ سوخت را بر عهده دارد. با دریافت جریان برق از باتری خودرو، پروانه یا دیافراگم پمپ را به حرکت درمی ‌آورد.

۲. پروانه یا ایمپلر ( Impeller )
در پمپ‌های بنزین برقی وجود دارد و باعث ایجاد فشار برای انتقال سوخت از باک به مسیر سوخت‌رسانی می‌شود.

۳. فیلتر یا صافی بنزین
وظیفه جداسازی ناخالصی‌ها و ذرات معلق از بنزین را دارد تا از ورود آن‌ها به موتور جلوگیری کند. معمولاً در داخل باک یا در مسیر لوله سوخت قرار دارد.

۴. سنسور فشار سوخت
میزان فشار بنزین را در سیستم سوخت‌رسانی اندازه‌گیری کرده و در صورت کاهش فشار، سیگنال لازم را به ECU ارسال می‌کند.

۵. سوپاپ یک‌ طرفه
از بازگشت سوخت به داخل باک جلوگیری کرده و فشار لازم را در مسیر حفظ می‌کند.

۶. رگلاتور فشار سوخت
وظیفه کنترل فشار بنزین و تنظیم میزان سوخت‌رسانی به موتور را دارد.

۷. اتصالات و لوله‌ های انتقال سوخت
شامل شلنگ‌ها و لوله‌ های پلاستیکی یا فلزی که وظیفه انتقال بنزین از پمپ به ریل سوخت را بر عهده دارند.

۸. واحد ارسال سوخت (Fuel Sending Unit)
شامل شناور و سنسور سطح سوخت است که میزان بنزین داخل باک را اندازه‌گیری کرده و اطلاعات را به نشانگر سوخت روی داشبورد ارسال می‌کند.

تفاوت پمپ بنزین در خودروهای کاربراتوری و انژکتوری

پمپ بنزین در خودروهای کاربراتوری و انژکتوری تفاوت‌ های مهمی در ساختار، عملکرد و نحوه انتقال سوخت دارند. در ادامه، این تفاوت‌ها را بررسی می‌کنیم:

نوع پمپ بنزین
خودروهای کاربراتوری: پمپ بنزین مکانیکی است و به‌وسیله‌ی میل بادامک یا میل‌لنگ حرکت می‌کند.
خودروهای انژکتوری: پمپ بنزین برقی است و معمولاً داخل باک نصب می‌شود.

نحوه عملکرد
پمپ مکانیکی ( کاربراتوری ): با حرکت مکانیکی موتور، دیافراگم داخل پمپ بالا و پایین شده و سوخت را از باک می‌کشد. بنزین با فشار پایین ( حدود ۴ تا ۷ psi ) به کاربراتور فرستاده می‌شود.
پمپ برقی ( انژکتوری ): یک موتور الکتریکی وظیفه پمپاژ بنزین را بر عهده دارد. فشار سوخت بسیار بالا ( بین ۴۰ تا ۶۰ psi ) است تا بتواند از طریق انژکتورها به داخل محفظه احتراق پاشیده شود.

محل نصب
پمپ مکانیکی: خارج از باک، معمولاً روی موتور یا نزدیک آن نصب می‌شود.
پمپ برقی: داخل باک سوخت قرار دارد تا خنک شده و از ایجاد بخار بنزین جلوگیری شود.

کنترل عملکرد
پمپ مکانیکی: مستقیماً با حرکت مکانیکی موتور کار می‌کند و نیاز به سیستم الکترونیکی برای کنترل ندارد.
پمپ برقی: توسط ECU کنترل می‌شود و فقط هنگام استارت و روشن بودن موتور فعال است.

نگهداری و استهلاک
پمپ مکانیکی: دوام بیشتری دارد اما در خودروهای مدرن کاربرد ندارد.
پمپ برقی: کارایی بهتری دارد اما در صورت خرابی، نیاز به تعویض کامل دارد و هزینه آن بیشتر است.

وظایف پمپ بنزین

• انتقال سوخت از باک به موتور
• ایجاد فشار مناسب در سیستم سوخت‌رسانی
• تأمین سوخت به میزان لازم برای کارکرد صحیح موتور

علائم خرابی پمپ بنزین

• استارت نخوردن خودرو یا سخت روشن شدن
• افت توان و شتاب خودرو
• صدای غیرعادی از داخل باک
• ریپ زدن موتور در دورهای بالا

نتیجه گیری

پمپ بنزین یکی از قطعات حساس خودرو است که عملکرد نامناسب آن می‌تواند باعث خاموش شدن ناگهانی خودرو یا افزایش مصرف سوخت شود. بنابراین، توصیه می‌شود به علائم خرابی آن توجه کنید و در صورت نیاز، پمپ بنزین را تعویض یا تعمیر نمایید.
خودروهای مدرن به دلیل نیاز به کنترل دقیق‌تر سوخت‌رسانی، افزایش بازدهی موتور و کاهش آلایندگی، از پمپ‌های برقی انژکتوری استفاده می‌کنند. در مقابل، پمپ‌های مکانیکی ساده‌تر بوده و فقط در خودروهای قدیمی با سیستم کاربراتوری دیده می‌شوند.