علت بخار گرفتن شیشه خودرو و روش های رفع آن

بخار گرفتن شیشه خودرو معمولاً به دلیل اختلاف دما بین داخل و خارج خودرو و وجود رطوبت در هوای داخل کابین رخ می‌دهد. این بخار معمولاً در هوای سرد و مرطوب بیشتر دیده می‌شود.

علل بخار گرفتن شیشه خودرو

رطوبت موجود در کابین: تنفس سرنشینان، لباس‌های خیس، کف‌پوش‌های مرطوب و حتی نشت مایعات می‌تواند رطوبت را افزایش دهد.
اختلاف دما بین داخل و خارج خودرو: در روزهای سرد، دمای داخل خودرو نسبت به بیرون گرم‌تر است که باعث می‌شود بخار روی سطح داخلی شیشه ‌ها بنشیند.
گردش هوای نامناسب در کابین: بسته بودن سیستم تهویه یا استفاده از حالت گردش هوای داخلی، از خروج رطوبت جلوگیری می‌کند.
فیلتر هوای کثیف یا خراب: فیلترهای آلوده مانع از جریان هوای تازه می‌شوند و رطوبت درون خودرو باقی می‌ماند.
نشتی در سیستم گرمایش یا خنک‌کننده: نشت ضدیخ از بخاری خودرو باعث افزایش رطوبت در داخل کابین می‌شود.

ایجاد بخار در فصول گرم سال

بخار گرفتن شیشه‌ های خودرو فقط مختص فصل زمستان نیست و در فصول گرم سال نیز می‌تواند اتفاق بیفتد، اما دلیل آن کمی متفاوت است.
در تابستان یا هوای گرم، معمولاً سطح خارجی شیشه‌ها بخار می‌گیرد، برخلاف زمستان که بخار روی سطح داخلی شیشه‌ها تشکیل می‌شود. این اتفاق به دلایل زیر رخ می‌دهد:

– اختلاف دمای زیاد بین داخل و خارج خودرو: زمانی که کولر خودرو روشن است، داخل کابین بسیار سرد می‌شود، درحالی ‌که هوای بیرون گرم و مرطوب است. این اختلاف دما باعث می‌شود بخار روی سطح بیرونی شیشه ‌ها ( بخصوص شیشه جلو و آینه‌های جانبی ) شکل بگیرد.
– رطوبت بالای هوای بیرون: در مناطقی که رطوبت هوا بالا است ( مثلاً شهرهای ساحلی )، برخورد هوای گرم و مرطوب با سطح سرد شیشه‌ها باعث تشکیل شبنم یا بخار می‌شود.
– استفاده از کولر با تنظیم نامناسب: اگر کولر روی درجه بسیار پایین تنظیم شده باشد، دمای شیشه‌ها خیلی کاهش پیدا می‌کند و هنگام مواجهه با هوای گرم بیرون، بخار روی سطح خارجی شیشه ایجاد می‌شود.

راه‌های رفع و جلوگیری از بخار گرفتن شیشه

– استفاده از سیستم تهویه و بخاری: فن بخاری را روشن کنید و هوای گرم را به سمت شیشه‌ها هدایت کنید. بهتر است از حالت ورود هوای تازه استفاده کنید.
– روشن کردن کولر ( حتی در زمستان ): کولر باعث کاهش رطوبت داخل کابین می‌شود و بخار را از بین می ‌برد.
– باز کردن کمی از پنجره‌ ها: با این کار، رطوبت اضافی از کابین خارج می‌شود.
– تمیز کردن شیشه‌ها: استفاده از شیشه‌ شوی ‌های ضد بخار یا ترکیب محلول نصف سرکه و نصف آب می‌تواند از بخار گرفتن جلوگیری کند.
– تعویض فیلتر کابین: اگر فیلتر هوای کابین کثیف باشد، گردش هوای تازه کاهش یافته و رطوبت افزایش می‌یابد.
– خشک نگه داشتن داخل خودرو: کف‌پوش ‌ها را مرتب خشک کنید و از ورود لباس‌های خیس به داخل خودرو خودداری کنید.
– استفاده از ضدبخارهای مخصوص: برخی اسپری‌های ضد بخار مخصوص شیشه خودرو در بازار موجود هستند که می‌توانند از تشکیل بخار جلوگیری کنند.

اگر بخار گرفتن شیشه به‌صورت مداوم و شدید اتفاق می‌افتد، بررسی نشتی‌های احتمالی در سیستم تهویه و بخاری خودرو نیز توصیه می‌شود.

نقش سیستم تهویه ( بخاری و کولر ) در بخارزدایی پنجره های خودرو

سیستم تهویه خودرو نقش مهمی در از بین بردن بخار روی شیشه‌ها دارد، زیرا باعث کاهش رطوبت داخل کابین و تنظیم دما می‌شود. در ادامه، نحوه عملکرد این سیستم در جلوگیری از بخار گرفتن شیشه‌ها را توضیح می‌دهم:

۱. نقش بخاری در از بین بردن بخار شیشه‌ ها

– افزایش دمای شیشه ‌ها: زمانی که بخاری خودرو را روشن می‌کنید و هوای گرم را به سمت شیشه‌ها هدایت می‌کنید، دمای شیشه افزایش می‌یابد و بخار آب روی سطح آن تبخیر می‌شود.
– بهبود گردش هوا: استفاده از بخاری همراه با ورود هوای تازه باعث می‌شود هوای مرطوب داخل کابین به بیرون هدایت شود و جای آن را هوای خشک بگیرد.

۲. نقش کولر ( A/C ) در کاهش بخار شیشه‌ ها

– کاهش رطوبت هوا: سیستم کولر ( حتی در هوای سرد ) رطوبت هوای داخل کابین را کاهش می‌دهد. این کار با عبور هوا از روی اواپراتور کولر انجام می‌شود که باعث تقطیر بخار آب و خارج شدن آن از طریق مسیر تخلیه کولر می‌شود.
– تسریع فرآیند از بین رفتن بخار: ترکیب استفاده از بخاری و کولر به‌صورت هم‌ زمان ( در دمای گرم ) می‌تواند بخار را خیلی سریع از روی شیشه ‌ها پاک کند.

۳. تنظیم درست سیستم تهویه برای جلوگیری از بخار گرفتن شیشه‌ ها

برای از بین بردن بخار از روی شیشه‌ ها، بهتر است این مراحل را دنبال کنید:

1. بخاری را روشن کنید و دما را روی گرم تنظیم کنید.
2. جهت وزش هوا را روی شیشه جلو قرار دهید.
3. کولر را فعال کنید، حتی در هوای سرد، تا رطوبت اضافی کاهش یابد.
4. ورود هوای تازه را فعال کنید و از حالت گردش هوای داخلی استفاده نکنید، زیرا این حالت باعث حبس رطوبت در داخل خودرو می‌شود.
5. اگر بخار شدید است، می‌توانید یکی از پنجره‌ها را کمی باز کنید تا تبادل هوای داخل و خارج خودرو بهتر انجام شود.

در نتیجه ترکیب بخاری برای گرم کردن شیشه ‌ها و کولر برای کاهش رطوبت بهترین راه ‌حل برای از بین بردن بخار روی شیشه‌ های خودرو است.

مواد ضد بخار ( Anti-Fog ) یکی از راهکارهای مؤثر برای جلوگیری از تشکیل بخار روی شیشه ‌های خودرو هستند. این مواد معمولاً به‌صورت اسپری، ژل یا پوشش‌های خاص در بازار موجودند و با تغییر کشش سطحی قطرات آب، از تشکیل لایه بخار جلوگیری می‌کنند.

نحوه عملکرد مواد ضد بخار

– کاهش کشش سطحی آب: این مواد باعث می‌شوند که بخار آب بجای تشکیل قطرات ریز و مه‌آلود، به‌صورت یک لایه نازک و شفاف روی شیشه پخش شود.
– ایجاد یک پوشش نامرئی: پس از استفاده از اسپری یا ژل ضد بخار، یک لایه محافظ روی شیشه ایجاد می‌شود که از جذب رطوبت و چسبیدن قطرات ریز بخار جلوگیری می‌کند.
– افزایش شفافیت شیشه: با جلوگیری از تشکیل مه، دید راننده در شرایط آب‌ و هوایی سرد یا مرطوب بهتر می‌شود.

مزایای استفاده از مواد ضد بخار

– کاهش یا حذف بخار روی شیشه‌ها: به‌خصوص در فصول سرد و مرطوب، این مواد مانع از بخار گرفتن شیشه‌های جلو، عقب و حتی آینه‌های بغل می‌شوند.
– استفاده آسان و سریع: معمولاً کافی است یک لایه نازک از این مواد را روی سطح شیشه بمالید و با یک دستمال تمیز کنید.
– دوام و ماندگاری مناسب: برخی از این محصولات تا چند هفته یا حتی ماه‌ها روی شیشه باقی می‌مانند و نیاز به استفاده مکرر ندارند.
– بهبود ایمنی رانندگی: با جلوگیری از کاهش دید، احتمال وقوع تصادفات کاهش می‌یابد.

محدودیت‌ها و معایب مواد ضد بخار

– ماندگاری متغیر: بسته به نوع محصول و شرایط محیطی، ممکن است اثر ضد بخار پس از چند هفته کاهش یابد و نیاز به استفاده مجدد باشد.
– نیاز به شیشه کاملاً تمیز: قبل از استفاده، باید شیشه را کاملاً تمیز کرد، زیرا گرد و غبار و چربی می‌توانند از عملکرد مناسب این مواد جلوگیری کنند.
– تأثیرپذیری از تماس دست یا مواد شوینده: اگر بعد از استفاده، شیشه را با دست لمس کنید یا با شوینده‌های قوی بشویید، اثر ضد بخار ممکن است کاهش یابد.

روش استفاده از اسپری یا ژل ضد بخار روی شیشه خودرو

1. شیشه را کاملاً تمیز کنید و با یک دستمال میکروفایبر خشک کنید.
2. مقداری از ماده ضد بخار را روی سطح شیشه اسپری کنید ( یا ژل را با یک دستمال نرم پخش کنید ).
3. با یک دستمال خشک و تمیز، ماده را به‌صورت یکنواخت روی سطح پخش کنید.
4. چند دقیقه صبر کنید تا خشک شود و سپس با یک پارچه نرم اضافی پاک کنید تا شفافیت کامل ایجاد شود.

جایگزین‌های خانگی برای مواد ضد بخار

اگر اسپری ضد بخار در دسترس ندارید، می‌توانید از روش‌های خانگی زیر استفاده کنید:

– صابون مایع یا شامپو: یک لایه نازک از صابون یا شامپو را با یک پارچه نرم روی شیشه بمالید و سپس به‌آرامی آن را پاک کنید تا شیشه شفاف شود.
– سرکه و آب: مخلوطی از سرکه سفید و آب ( به نسبت نصف آب / نصف سرکه ) می‌تواند به کاهش بخار کمک کند.
– سیب‌زمینی خام: برش سیب‌زمینی را روی شیشه بمالید و اجازه دهید خشک شود؛ این کار یک لایه ضد بخار طبیعی ایجاد می‌کند.

چگونه از بخار گرفتن شیشه‌ها در هوای گرم جلوگیری کنیم؟

– تنظیم مناسب کولر: دمای کولر را خیلی پایین نگذارید؛ بهتر است آن را روی یک سطح متعادل تنظیم کنید تا اختلاف دما بین داخل و بیرون زیاد نباشد.
– استفاده از برف‌پاک‌کن: اگر بخار روی شیشه جلو تشکیل شد، می‌توان با یک یا دو بار روشن کردن برف‌پاک‌کن، قطرات ریز را از بین برد.
– تغییر تنظیمات تهویه: در صورت بخار گرفتن بیرونی شیشه‌ها، می‌توان سیستم تهویه را روی ورود هوای تازه تنظیم کرد تا جریان هوا به تعادل برسد.
– کاهش استفاده از حالت گردش هوای داخلی: این حالت باعث می‌شود هوای سرد در داخل کابین بماند و اختلاف دما با بیرون بیشتر شود که می‌تواند به ایجاد بخار در سطح خارجی شیشه‌ ها کمک کند.
– استفاده از مواد ضد بخار: در صورتی که بخار گرفتن شیشه‌ها در تابستان مشکل‌ساز باشد، می‌توان از اسپری‌های ضد بخار روی سطح بیرونی شیشه استفاده کرد.
– باز کردن کمی از پنجره‌ها: در شرایطی که بخار زیادی ایجاد می‌شود، می‌توان یکی از پنجره‌ها را کمی باز کرد تا جریان هوای بیرونی به داخل خودرو بیاید و اختلاف دما کاهش یابد.

نتیجه گیری

بخار گرفتن شیشه خودرو به دلیل اختلاف دما بین داخل و خارج خودرو و وجود رطوبت در کابین رخ می‌دهد. در زمستان، بخار روی سطح داخلی شیشه‌ها تشکیل می‌شود، زیرا هوای گرم و مرطوب داخل خودرو با شیشه‌های سرد برخورد می‌کند، درحالی‌که در تابستان، سطح بیرونی شیشه‌ها به دلیل برخورد هوای گرم و مرطوب بیرون با شیشه‌های سرد ناشی از کولر، بخار می‌گیرد.
برای رفع این مشکل، می‌توان از سیستم تهویه و بخاری به ‌درستی استفاده کرد، کولر را برای کاهش رطوبت فعال نمود، از ورود هوای تازه بهره برد، مواد ضد بخار به کار برد و در صورت نیاز، برف‌پاک‌کن یا باز کردن کمی از پنجره‌ ها را امتحان کرد تا گردش هوا به تعادل برسد.