مونوگرید ( Monograde ) و مالتیگرید ( Multigrade )
تفاوت این دو نوع روغن در توانایی عملکردشان در دماهای مختلف است.
روغن مونوگرید ( Monograde )
روغن مونوگرید فقط یک درجه یا گرید ویسکوزیته دارد و برای دماهای مشخص طراحی شده است.
این روغنها معمولاً با یک عدد مانند SAE 30 یا SAE 40 مشخص میشوند و در دماهای پایین یا بالا عملکرد محدودی دارند.
روغن مونوگرید سرد نمیتواند روان باشد و ممکن است جریان آن در دماهای پایین دشوار شود. در دماهای بالا نیز ویسکوزیته تغییر نمیکند، که ممکن است باعث کاهش کارایی در شرایط مختلف شود.
به همین دلیل، این روغنها بیشتر در ماشین آلات صنعتی قدیمی یا شرایط خاص (مانند تابستان یا زمستان ثابت) استفاده میشوند.
روغن مالتی گرید ( Multigrade )
روغن مالتی گرید برای استفاده در طیف وسیعی از دماها طراحی شده است و میتواند در شرایط سرد و گرم عملکرد بهینهای داشته باشد. این روغنها با ترکیبی از افزودنی های بهبود دهنده ویسکوزیته تولید میشوند که به روغن اجازه میدهند رفتار متفاوتی در دماهای مختلف داشته باشد.
با دو عدد مانند 5W-30 یا 10W-40 مشخص میشوند. حرف W اول واژه Winter به معنی زمستان است.
عدد اول (قبل از W ): نشاندهنده ویسکوزیته در دماهای پایین (سرد) است و اعداد ۰ تا ۲۰ را به صورت ۵ تایی شامل می شود.
عدد دوم (بعد از W ): نشان دهنده ویسکوزیته در دماهای بالا (گرم) و اعداد بین ۲۰ تا ۶۰ را به صورت ۱۰ تایی شامل می شود.
بر خلاف روغن موتور مونوگرید که تنها یک عدد ویسکوزیته دارد، این اعداد مالتی گرید یا چند درجه هستند. به این معنی که دامنه بیشتری از دماها را شامل می شوند.
مزایای روغن مالتی گرید:
شروع بهتر در سرما:
روغن مالتیگرید در دماهای پایین به راحتی جریان پیدا میکند، بنابراین موتور سریع تر روانکاری میشود و استهلاک قطعات کاهش مییابد.
محافظت در دماهای بالا:
این روغنها در دمای بالا خاصیت خود را از دست نمیدهند و از قطعات موتور در برابر ساییدگی و داغ شدن محافظت میکنند.
عملکرد در تمام فصول:
برخلاف مونوگرید، روغن مالتیگرید برای تمام طول سال قابل استفاده است و نیاز به تعویض فصلی ندارد.
مقایسه ساده:
ویژگی | روغن مونوگرید | روغن مالتیگرید |
گرید ویسکوزیته | یک گرید | دو گرید (تابع دما) |
عملکرد در سرما | ضعیف | عالی |
عملکرد در گرما | محدود | مطلوب |
کاربرد | ماشینآلات قدیمی | خودروهای مدرن |
نتیجه
امروزه روغنهای مالتیگرید به دلیل کارایی بیشتر، در اکثر خودروها و ماشینآلات مدرن استفاده میشوند. مونوگرید بیشتر در کاربردهای خاص و موتورهای قدیمی استفاده دارد. برای انتخاب روغن موتور مناسب، بهتر است به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه نمایید تا شاخص ویسکوزیته مناسب با توجه به طراحی موتور خودرو انتخاب شود.