(مشاهده ویدئو این مطلب به صورت تصویری و جذاب با توضیحات استاد در پایین)
کویل خودرو ( Ignition Coil ) یکی از اجزای کلیدی در سیستم جرقه زنی خودروهای بنزینی است. وظیفه اصلی این قطعه افزایش ولتاژ باتری خودرو به سطحی است که بتواند جرقه لازم برای احتراق مخلوط سوخت و هوا در داخل سیلندرها را تولید کند. در ادامه، به نحوه عملکرد کویل و اجزای آن می‌پردازیم.
شیوه عملکرد کویل خودرو
کویل یا کوئل خودرو یک ترانسفورماتور کوچک است که جریان ولتاژ پایین (۱۲ ولت) تولیدی باتری را به ولتاژی بسیار بالا (بین ۲۰ تا ۴۰ هزار ولت) تبدیل می‌کند. این ولتاژ بالا باعث ایجاد جرقه در شمع خودرو می‌شود. عملکرد کویل به این ترتیب است:
دریافت ولتاژ اولیه: ولتاژ ۱۲ ولت از باتری خودرو یا دینام به سیم پیچ اولیه کویل منتقل می‌شود.
ایجاد میدان مغناطیسی: عبور جریان از سیم پیچ اولیه باعث ایجاد یک میدان مغناطیسی قوی در اطراف آن می‌شود.
قطع جریان: وقتی سوئیچ یا ترانزیستور مربوطه جریان را قطع می‌کند، میدان مغناطیسی به سرعت فرو می‌ریزد.
تولید ولتاژ بالا: این فروپاشی میدان مغناطیسی باعث القای ولتاژی بسیار بالا در سیم‌پیچ ثانویه می‌شود.
انتقال به شمع‌ها: ولتاژ بالا از طریق وایرهای جرقه به شمع‌ها منتقل می‌شود و جرقه لازم برای احتراق تولید می‌شود.
اجزای کویل خودرو
کویل خودرو از چند بخش اصلی تشکیل شده است که به شرح زیر است:
سیم پیچ اولیه:
وظیفه: ایجاد میدان مغناطیسی.
این سیم‌پیچ از تعداد کمی دور سیم مسی ساخته شده و به منبع ولتاژ پایین (باتری) متصل است.
سیم‌پیچ ثانویه:
وظیفه: تولید ولتاژ بالا.
این سیم‌پیچ از تعداد زیادی دور سیم نازک تشکیل شده و ولتاژ القایی بالا در آن ایجاد می‌شود.
هسته آهنی:
وظیفه: تقویت میدان مغناطیسی.
این هسته در مرکز سیم‌پیچ‌ها قرار دارد و میدان مغناطیسی تولیدی را متمرکز می‌کند.
بدنه کویل:
وظیفه: حفاظت از سیم‌پیچ‌ها و اجزای داخلی.
معمولاً از پلاستیک یا مواد مقاوم در برابر گرما ساخته شده است.
اتصالات و کانکتورها:
وظیفه: اتصال کویل به منبع برق و سیستم جرقه زنی.
شامل ورودی ولتاژ پایین و خروجی ولتاژ بالا برای شمع ها است.
روغن یا عایق داخلی:
وظیفه: جلوگیری از ایجاد جرقه داخلی و خنک کردن کویل.
داخل بدنه کویل معمولاً با روغن یا مواد عایق پر می‌شود.
انواع کویل خودرو
کویل معمولی (قدیمی):
در خودروهای قدیمی و کاربراتوری استفاده می‌شود و نیاز به دلکو (Distributer) برای توزیع ولتاژ دارد.
کویل دوبل:
هر کویل برای دو سیلندر استفاده می‌شود و نیازی به دلکو ندارد.
کویل مستقل (کویل به شمع):
در خودروهای مدرن استفاده می‌شود و هر سیلندر دارای یک کویل جداگانه است.
علائم خرابی کویل
- روشن شدن چراغ چک موتور
- لرزش موتور در حالت درجا
- کاهش قدرت و شتاب خودرو
- افزایش مصرف سوخت
- روشن نشدن خودرو
نتیجه‌گیری
کویل خودرو با تبدیل ولتاژ پایین باتری به ولتاژ بسیار بالا، نقش حیاتی در سیستم جرقه‌زنی ایفا می‌کند. سلامت کویل و اجزای آن برای عملکرد بهینه موتور ضروری است. به همین دلیل، در صورت بروز علائم خرابی، باید سریعاً اقدام به بررسی و تعویض این قطعه نمود.
