تابلوهای راهنمایی و رانندگی به چند دسته اصلی تقسیم میشوند که هر کدام هدف خاصی را دنبال میکنند. در ادامه با معرفی هر نوع از این تابلوها با مجله اینترنتی خودرو آموز همراه باشید.
تابلوهای هشداردهنده یا اخطاری
تابلوهای هشداردهنده یا اخطاری اکثرا به شکل مثلث، حاشیه قرمز و پس زمینه سفید طراحی شده‌اند و نماد یا علامتی مشکی در داخل مثلث ترسیم می شود تا رانندگان را از خطرات یا شرایط خاص جاده آگاه کنند.
البته باید توجه داشت تنها تعداد اندکی از تابلوها مانند « تقاطع با راه آهن » به شکل مثلث با نوار حاشیه قرمز نیستند، اما جزء تابلوهای هشداری محسوب می شوند.
تابلوهای هشداردهنده یا اخطاری معمولاً قبل از رسیدن به منطقه خطر نصب میشوند تا به رانندگان زمان کافی برای واکنش مناسب بدهند. در زیر برخی از رایج‌ترین تابلوهای هشداردهنده آورده شده است:
۱. پیچ به راست ( یا چپ )
نماد: یک فلش منحنی
معنی: هشدار درباره پیچ تند یا خطرناک در جاده.
۲. عبور عابر پیاده
نماد: یک آدمک در حال راه رفتن
معنی: هشدار درباره نزدیک شدن به منطقه عبور عابران پیاده.
۳. تقاطع
نماد: دارای نه تابلو به شکل های مختلف است که مرسوم ترین آن دو خط متقاطع را نشان می دهد.
معنی: هشدار درباره نزدیک شدن به تقاطع جاده ها.
۴. ریزش سنگ
نماد: سنگ های در حال سقوط از کوه
معنی: هشدار درباره احتمال ریزش کوه یا سنگ در جاده.
۵. عبور حیوانات اهلی
نماد: تصویر یک حیوان اهلی ( معمولا گاو )
معنی: هشدار درباره احتمال عبور حیوانات اهلی از جاده.
۶. تقاطع با راه آهن
نماد: یک ضربدر با پشت زمینه سفید و حاشیه قرمز
معنی: هشدار نزدیک شدن به تقاطع جاده با راه آهن
این تابلوها برای افزایش ایمنی و جلوگیری از حوادث رانندگی بسیار مهم هستند. رانندگان باید به این تابلوها توجه کنند و سرعت خود را کاهش داده یا اقدامات لازم را انجام دهند.
تابلوهای بازدارنده یا انتظامی
تابلوهای بازدارنده یا انتظامی اکثرا با شکل دایره، حاشیه قرمز و پس زمینه سفید طراحی شده‌اند و نماد یا علامتی مشکی در داخل دایره ترسیم می شود تا رانندگان را از انجام برخی اقدامات خاص منع کند.
البته بعضی تابلوها مانند « رعایت حق تقدم » یا « عبور از سمت راست مجاز » به شکل دایره با نوار حاشیه قرمز نیستند، اما جزء تابلوهای انتظامی به شمار می آیند.
تابلوهای بازدارنده یا انتظامی معمولاً قوانین و محدودیت‌های مهم را نشان می‌دهند و رعایت نکردن آنها ممکن است منجر به جریمه یا حوادث خطرناک شود. در زیر برخی از رایج ترین تابلوهای بازدارنده آورده شده است:
۱. توقف ممنوع
نماد: یک دایره قرمز با یک خط مورب قرمز در وسط و پس زمینه آبی
معنی: توقف در این منطقه مجاز نیست.
۲. رعایت حق تقدم
نماد: به شکل مثلث برعکس یا نشسته روی یک راس با نوار حاشیه قرمز و پشت زمینه سفید خالی.
معنی: با نزدیک شدن به این تابلو، رعایت حق تقدم نسبت به وسایل نقلیه در سمت های دیگر تقاطع که فاقد این تابلو هستند، ضروری است.
۳. سبقت ممنوع
نماد: دو ماشین با رنگ‌های متفاوت ( معمولاً یکی قرمز و یکی سیاه ) که ماشین قرمز در حال سبقت است.
معنی: سبقت گرفتن در این منطقه مجاز نیست.
۴. محدودیت سرعت ( مثال: سرعت بیش از ۵۰ کیلومتر بر ساعت ممنوع )
نماد: یک عدد نشانگر حداکثر سرعت داخل دایره با پس زمینه سفید و حاشیه قرمز ( مثلاً ۵۰ ، ۹۵ ، ۱۲۰ )
معنی: رانندگان نباید از سرعت مشخص شده تجاوز کنند.
۵. عبور کامیون ممنوع
نماد: تصویر یک کامیون در دایره با حاشیه قرمز
معنی: ورود وسایل نقلیه سنگین مانند کامیون به این منطقه ممنوع است.
۶. فقط عبور از راست مجاز
نماد: یک فلش سفید رنگ به سمت راست در یک دایره با پشت زمینه آبی رنگ
معنی: قسمتی از مسیر جاده یا خیابان را نشان می دهد که فقط از سمت راست مجاز به عبور هستیم.
این تابلوها برای حفظ نظم و ایمنی در جاده‌ها ضروری هستند و رانندگان موظف به رعایت آنها می‌باشند. عدم توجه به این تابلوها ممکن است منجر به جریمه یا ایجاد خطر برای خود و دیگران شود.
تابلوهای آگاهی دهنده یا اخباری
تابلوهای آگاهی‌دهنده یا اخباری برای ارائه اطلاعات مفید به رانندگان و عابران پیاده طراحی شده‌اند. این تابلوها معمولاً با پس‌زمینه آبی، سفید یا زرد و متن یا نمادهای واضح همراه هستند.
هدف آنها اطلاع رسانی درباره مسیرها، خدمات، مقررات یا شرایط خاص جاده است. در زیر برخی از رایج‌ترین تابلوهای آگاهی‌دهنده آورده شده است:
۱. تابلوی آزادراه
نماد: نماد یک آزادراه و روگذر در وسط آن به رنگ سفید درون یک مربع با پس زمینه آبی
معنی: نشان دهنده شروع یک آزادراه است
۲. تابلوی ورود به شهر
نماد: نام یک شهر مثل بم به صورت فارسی و انگلیسی در یک مستطیل با پس زمینه سفید رنگ
معنی: نشان دهنده منطقه ای است که ورودی یک شهر را نشان می دهد
۳. تابلوی گذرگاه پیاده
نماد: یک آدمک به رنگ سفید یا مشکی در یک مربع با پس زمینه آبی رنگ که از روی خطکشی عابر پیاده در حرکت است.
معنی: محل خطکشی عابر پیاده در یک خیابان را نشان می دهد.
۴. تابلوی ایستگاه اتوبوس
نماد: به شکل مستطیل قائم با پس زمینه زرد رنگ که تصویر یک اتوبوس و تابلوی توقف مطلقا ممنوع در بالای آن ترسیم شده و در وسط آن عبارت « ایستگاه اتوبوس » به فارسی و انگلیسی ( Bus Stop ) نوشته شده است.
همچنین در زیر آن معمولا عبارت خط نوشته می شود و عنوان مناطق مبدا و مقصد خط اتوبوس جلوی آن نوشته می شود.
معنی: نشان دهنده ایستگاه اتوبوس در یک منطقه است
۵. تابلوی جایگاه سوخت
نماد: به شکل مستطیل قائم با پس زمینه آبی رنگ و در مرکز آن پس زمینه سفید که نماد یک پمپ بنزین در وسط آن ترسیم شده است.
معنی: نشان دهنده وجود یک جایگاه سوخت یا پمپ بنزین در یک منطقه است.
۶. تابلوی افزایش خطوط عبور
نماد: به شکل مربع با پس زمینه سفید رنگ که نماد سه فلش مشکی رنگ در آن ترسیم شده است و نشانگر افزایش خط عبوری است.
معنی: افزایش خط عبوری برای مثال از دو به سه خط عبور را در یک خیابان نشان می هد.
این تابلوها به رانندگان و مسافران کمک میکنند تا به راحتی اطلاعات مورد نیاز خود را دریافت کنند و تصمیمات درستی در مسیر خود بگیرند. و همچنین بتوانند به راحتی مراکز خدماتی مورد نظر خود مانند هتل یا جایگاه سوخت را پیدا کنند. توجه به این تابلوها برای رانندگی ایمن و کارآمد بسیار مهم است.
تابلوهای راهنمای مسیر
تابلوهای راهنمای مسیر به رانندگان و مسافران کمک می‌کند تا مسیر مورد نظر خود را به درستی پیدا کنند و به مقصد برسند. این تابلوها معمولاً به شکل پیکانی، مربع یا مستطیل طراحی شده‌اند و با استفاده از متن، نمادها و رنگ‌های مشخص، اطلاعات لازم را در اختیار رانندگان قرار می‌دهند.
در ادامه چند نمونه از این تابلوها با توضیحات آورده شده است.
۱. تابلوهای راهنمای مسیر
نماد: این تابلوها به شکل مستطیل یا پیکانی و معمولا با پس زمینه سفید یا آبی هستند. عنوان فارسی و انگلیسی یک یا چند شهر در آن ها به همراه یک فلش که جهت مسیر شهر را نشان می دهد، قرار می گیرد.
کاربرد: به منظور راهنمایی رانندگان برای یافتن مسیر شهر مورد نظر به کار می روند.
۲. تابلوی استراحتگاه ( چادر ) ۵۰۰ متر
نماد: به شکل پیکانی با پس زمینه سفید رنگ است که نماد یک چادر در وسط آن به همراه عنوان فاصله ۵۰۰ متر و یک فلش طراحی می شود.
کاربرد: این تابلو به رانندگان مقدار مسافت تا رسیدن به امکاناتی چون چادر، سایه بان یا فضای مناسب برای استراحت را اطلاع می دهد.
تابلوهای راهنمای مسیر برای کمک به رانندگان در یافتن مسیر، جلوگیری از گم‌شدن و دسترسی به خدمات و مقاصد مهم طراحی شده‌اند. توجه به آنها باعث افزایش ایمنی و راحتی در رانندگی می‌شود.
تابلوهای مکمل
تابلوهای مکمل راهنمایی و رانندگی، که معمولاً با پس‌زمینه سفید و علامت یا نماد مشکی طراحی میشوند، برای تکمیل اطلاعات تابلوهای اصلی مانند هشداری، انتظامی یا اخباری استفاده میشوند.
این تابلوها به رانندگان کمک میکنند تا اطلاعات دقیق‌تری درباره شرایط جاده، محدودیت‌ها یا دستورات خاص دریافت کنند. در زیر چند نمونه از این تابلوها با توضیحات آورده شده است.
۱. تابلوی طول ممنوعیت با محدودیت پارکینگ
نماد: به شکل مستطیل با پس زمینه سفید و دارای یک یا دو فلش در وسط آن است و فاصله به متر در بالای آن نوشته شده است.
معنی: برای مشخص کردن محدوده‌ای استفاده می‌شود که پارک کردن خودرو در آن محدوده مشخص شده ممنوع است. طول محدوده ممنوعیت پارکینگ با یک عدد به متر مشخص می شود.
۲. تابلوی تقاطع فرعی یا اصلی در قوس
نماد: به شکل مربع با پشت زمینه سفید رنگ که یک خط خمیده را نشان می دهد که در گوشه این خط یک خط افقی و یک خط عمودی وجود دارد
معنی: به رانندگان اطلاع می‌دهد در نزدیکی یک پیچ یا قوس جاده، یک تقاطع ( فرعی یا اصلی ) وجود دارد. این تابلو برای افزایش ایمنی و جلوگیری از تصادفات ناشی از کاهش دید رانندگان در پیچ‌ها طراحی شده است.
تابلوهای مکمل برای افزایش دقت و شفافیت اطلاعات ارائه شده توسط تابلوهای اصلی طراحی شده‌اند و رعایت آنها برای رانندگی ایمن و مطابق با قوانین ضروری است.
تابلوهای محلی
تابلوهای محلی در علائم راهنمایی و رانندگی برای ارائه اطلاعات خاص در مورد موقعیت‌های ویژه در مسیر استفاده میشوند. این تابلوها معمولاً رانندگان را از شرایط خاص جاده‌ای یا محیطی آگاه میکنند تا بتوانند اقدامات احتیاطی لازم را انجام دهند. برخی از کاربردهای مهم این تابلوها عبارت‌اند از:
افزایش ایمنی: این تابلوها به کاهش خطرات و پیشگیری از تصادفات کمک میکنند. برای مثال، تابلوی « مدرسه » به رانندگان هشدار می‌دهد که در این محدوده کودکان در حال عبور هستند و باید سرعت خود را کاهش دهند.
هدایت و راهنمایی رانندگان: تابلوهایی مانند « جریان همگرا » نشان دهنده دو یا چند مسیر ترافیکی در حال ادغام شدن هستند و رانندگان باید مراقب باشند تا با رعایت قوانین، به درستی وارد جریان ترافیک شوند.
در مجموع، تابلوهای محلی نقش مهمی در افزایش آگاهی رانندگان و کاهش خطرات جاده‌ای دارند.
برچسب ها
برچسب‌ها در علائم راهنمایی و رانندگی معمولاً به عنوان نشانه‌هایی تکمیلی استفاده میشوند تا اطلاعات بیشتری در مورد شرایط خاص یک وسیله نقلیه یا محدودیت‌های جاده‌ای ارائه دهند. این برچسب‌ها معمولاً روی خودروها یا تابلوهای راهنمایی و رانندگی نصب میشوند و چندین کاربرد مهم دارند:
۱. شناسایی وسایل نقلیه خاص
برچسب راننده معلول: این برچسب به رانندگان دارای معلولیت اجازه می‌دهد تا در مکان‌های ویژه پارک کنند و از تسهیلاتی مانند رمپ‌های مخصوص بهره‌مند شوند.
برچسب خودرو طویل یا تریلر: برای شناسایی وسایل نقلیه‌ای که طول زیادی دارند و نیاز به فضای بیشتر برای مانور دارند، از این برچسب استفاده می‌شود.
۲. افزایش ایمنی در جاده ها
برچسب وسایل نقلیه کندرو: این برچسب برای وسایل نقلیه‌ای که سرعت کمتری نسبت به سایر خودروها دارند ( مانند تراکتورها یا برخی ماشین‌های صنعتی ) استفاده می‌شود تا رانندگان دیگر را از لزوم احتیاط مطلع کند.
برچسب حمل مواد خطرناک: این نوع برچسب برای وسایل نقلیه‌ای که مواد شیمیایی، قابل اشتعال یا سمی حمل میکنند، به‌کار می‌رود تا سایر رانندگان و مأموران راهنمایی و رانندگی بتوانند اقدامات احتیاطی لازم را انجام دهند.
۳. مدیریت ترافیک و اولویت بندی وسایل نقلیه
برچسب حمل بار یا مسافر: برخی خودروها ( مانند تاکسی‌ها یا اتوبوس‌های عمومی ) دارای برچسب‌های خاصی هستند که به آنها اجازه تردد در مسیرهای ویژه یا استفاده از خطوط خاص را می‌دهد.
برچسب عبور مجاز: در برخی مناطق، فقط خودروهای دارای برچسب ویژه مجاز به ورود هستند، مانند محدوده‌های طرح ترافیک یا مناطق حفاظت‌شده.
برچسب‌های رانندگی نقش مهمی در افزایش ایمنی، کاهش تصادفات و تسهیل مدیریت ترافیک دارند. این برچسب‌ها به سایر رانندگان و مأموران راهنمایی و رانندگی کمک میکنند تا به‌درستی با وسایل نقلیه خاص برخورد کنند و قوانین مناسب را رعایت نمایند.
هفت سوال تستی از مبحث انواع تابلو ها
تابلوی زیر جزء کدام دسته از تابلوهای راهنمایی و رانندگی است؟
« تصویر یک مثلث با حاشیه قرمز و یک علامت تعجب در وسط »
۱) تابلو های اخطاری
2) تابلو های انتظامی
3) تابلو های اخباری
4) تابلو های محلی
پاسخ: تابلو های اخطاری
توضیح: این تابلو یک علامت اخطاری است که به رانندگان هشدار می دهد تا مراقب خطرات احتمالی در جاده باشند.
تابلوی « توقف ممنوع » جزء کدام دسته از تابلوها است؟
۱) تابلو های اخطاری
2) تابلو های انتظامی
3) تابلو های اخباری
4) تابلو های محلی
پاسخ: تابلو های انتظامی
توضیح: تابلو های انتظامی مانند « توقف ممنوع » دستورات خاصی به رانندگان می دهند و رعایت آنها الزامی است.
تابلوی « پایان منطقه محدودیت سرعت » جزء کدام دسته از تابلوها است؟
۱) تابلو های اخطاری
2) تابلو های انتظامی
3) تابلو های اخباری
4) تابلو های محلی
پاسخ: تابلوهای اخباری
توضیح: این تابلو اطلاعاتی مانند پایان محدودیت سرعت ( مثلا ۳۰ کیلومتر در ساعت ) را به رانندگان اطلاع می‌دهد و جزء تابلوهای اخباری است.
تابلوی « ورود کامیون ممنوع » در کدام دسته قرار می‌گیرد؟
۱) تابلوهای اخطاری
2) تابلوهای انتظامی
3) تابلوهای اخباری
4) تابلوهای راهنمای مسیر
پاسخ: تابلوهای انتظامی
توضیح: این تابلو یک دستور خاص ( ممنوعیت ورود کامیون ) را اعلام می‌کند و جزء تابلو های انتظامی است.
تابلوی « پایان آزادراه » جزء کدام دسته از تابلوها است؟
۱) تابلوهای اخطاری
2) تابلوهای محلی
3) تابلوهای انتظامی
4) تابلوهای اخباری
پاسخ: تابلوهای اخباری
توضیح: این تابلو اطلاعاتی درباره پایان محدوده یک آزادراه را ارائه می‌دهد و جزء تابلوهای اخباری است.
